Rijkswaterstaat is al een aantal jaren bezig met het uitwerken van een plan de Averijhaven, die lange tijd als slibdepot is gebruikt, weer in oorspronkelijke staat te herstellen. De belangrijkste reden is dat hij gebruikt moet gaan worden als Lichterhaven. Het voorontwerp bestemmingsplan en de MER liggen ter inzage en t/m 4 april 2013 kunnen zienswijzen ingediend worden.

Lichteren is het gedeeltelijk lossen van schepen (voornamelijk kolen), zodat ze voldoende ‘licht’ het sluizencomplex en de drempels in het Noordzeekanaal kunnen passeren ten einde de rest van de lading te lossen in Amsterdam. Het lichteren vind nu plaats in de vaargeul naar de Noordersluis. Feitelijk een ongewenste situatie omdat de passerende schepen langzaam moeten varen. Doen ze dit niet dan kan door de zuiging het schip dat gelichterd wordt losslaan.

De planstudie is klaar: er is een ontwerp gemaakt waarin nauwkeurig is aangegeven hoe de Averijhaven ingericht moet worden. Maar voor het zover is zal het slibdepot eerst ontmanteld moeten worden. Daarnaast zullen de nodige vergunningen aangevraagd moeten worden. In dit geval: het bestemmingsplan zal aangepast moeten worden. Omdat er milieu effecten zijn moet er een MER (Milieu Effect Rapportage) gemaakt worden. Deze is ook klaar. Het belangrijkste probleem is het geluid, maar het is gelukt om het geluidsniveau, ook voor de Seinpostweg, binnen de grenzen te houden.

Op dit moment ligt de MER en het voorontwerp bestemmingsplan ter visie (zie hier en hier). Tot en met donderdag 4 april 2013 kan een inspraakreactie op het plan ingediend worden en een zienswijze op de MER. Als deze ronde is afgerond volgt het ontwerp bestemmingsplan. Die zal naar verwachting na de zomer ter visie gelegd worden.

Rekening houdende met een eventuele procedure bij de Raad van State (als je daar naartoe wilt, zul je wel een inspraakreactie tijdens het (voor-)ontwerp ingediend moeten hebben) is de verwachting dat de gehele procedure eind 2014/begin 2015 afgerond is. Er kan dan begonnen worden met het geschikt maken van de Averijhaven voor het lichteren van max. 2 mln. ton kolen (is gelijk huidige hoeveelheid, ofwel overeenkomende met max. 100 nachten overslaan), 200.000 ton agribulk (graan e.d.) en een kleine hoeveelheid graniet. Amsterdam veel wil meer (tot 5 mln. ton kolen) overslaan, maar dat zit niet in het nieuwe bestemmingsplan besloten. De gemeente Velsen is tegen uitbreiding van overslag i.v.m. de extra milieubelasting die dat zal geven. Uitbreiding past zonder speciale maatregelen sowieso niet in de beschikbare milieuruimte, die zit praktisch aan het plafond, maar toch zijn er wel mogelijkheden. T.a.v. het geluid zou uitbreiding mogelijk worden indien de overslagkranen met walstroom gaan werken. T.a.v. stof kan de agribulk ingeruild worden voor kolen. Agribulk geeft zoveel meer stofoverlast dat 200.000 ton hiervan opweegt tegen 3 mln. ton kolen. Een en ander is wel al meegenomen in de MER.

Het is nog niet duidelijk of Tata Steel bezwaar gaat aantekenen tegen het bestemmingsplan. Het probleem voor Tata is dat de Averijhaven opgenomen is in een groot milieuzonegebied waarin Tata ook valt. Extra milieuruimte voor het lichteren gaat dus ten koste van de milieuruimte voor Tata.

Een mogelijke andere complicatie is dat er gewerkt wordt om de duinstrook vanaf de noordpier tot aan Wijk aan Zee aan te wijzen als Natura 2000 gebied. Natura 2000 is een netwerk van Europese natuurgebieden. Dit gebied zal dan aansluiten op de Natura 2000 gebieden ten noorden van Wijk aan Zee en het Natura 2000 gebied ten zuiden van de zuidpier. Aanwijzing van het duingebied bij de Averijhaven tot Natura 2000 gebied kan tot gevolg hebben dat er nog een passende beoordeling van het voorliggende plan gemaakt moet worden. Echter als het bestemmingsplan vóór de aanwijzing gereed is, is er geen probleem meer. Bestaande situaties worden namelijk gedoogd.