In 2014 werd het wijkplatform benaderd door Eneco met de mededeling dat ze plannen hadden om windturbines te bouwen aan de noordkant van het Noordzeekanaal tegenover Tata Steel. We vroegen ons gelijk af wat de eventuele impact voor IJmuiden-Noord zou zijn.

Onze eerste gedacht ging in de richting van mogelijk geluidsoverlast. Voor slagschaduwen waren we niet bang, omdat de turbines van de zon af geplaatst zouden worden. Voor het geluid waren we ook niet heel erg bang. Ze zouden redelijk ver van onze wijk geplaatst worden (minimaal 600 m) en het geluid zou waarschijnlijk weg vallen tegen het achtergrondlawaai van Tata en het verkeer op de Kanaaldijk. Maar we realiseerden ons ook dat de turbines wel eens invloed zouden kunnen hebben op de uitstoot van de schoorstenen van Tata. Die gedacht werd versterk door de volgende foto van windturbines op zee.

Dit geeft echter een bedrieglijk beeld. De verklaring voor dit fenomeen is als volgt. Als de relatieve vochtigheid in de lucht heel hoog is, zorgt de beweging van de wieken van de windturbines er voor dat de lucht condenseert. Ze maken als het ware wolken. Die drijven vervolgens met de wind mee en kunnen dus heel ver komen. Dit is ongeveer vergelijkbaar met de vliegtuigstrepen in de lucht. Het fenomeen op de foto is dus geen maatstaf voor wat de windturbines met de uitstoot van schoorstenen doen. Als we dat wilden weten moest er een onderzoek komen.

Onderzoek Erbrink Stack Consult

We hebben Eneco zo ver weten te krijgen om een onderzoek te financieren. In gezamenlijk overleg met o.a. Dirk Weidema is het onderzoek gegund aan de onderzoeker Hans Erbrink van Erbrink Stack Consult, die een dergelijk onderzoek al eens eerder gedaan had. We hadden het volste vertrouwen in hem. Het rapport verscheen in 2016 en het resultaat uit het onderzoek is dat er over het geheel genomen geen noemenswaardige invloed is van windturbines op de uitstoot, maar zo zien de milieugroepen dat niet. Die brengen steeds naar voren dat de turbines binnen een straal van 1,5 km het milieu negatief beïnvloeden.

Invloed windturbines verwaarloosbaar

Omdat er kennelijk onduidelijkheid over het rapport van Erbrink was, heeft de provincie aan Erbrink gevraagd om het rapport nader toe te lichten Dit is op 1 juli 2021 gebeurt in aanwezigheid van Dirk Weidema, Luuk Kiers en Zwakman. Erbrink heeft uitgelegd dat wat de milieugroep zeggen geldt voor een hele specifieke situatie, namelijk voor een schoorsteen van 150 meter hoog op een afstand van 400 meter tot een windturbine van 120 meter hoog. Dan heeft de windturbine tot gevolg dat er binnen een straal van 1,5 km een ca. 10% verhoogde neerslag is. Maar bij Tata zijn honderden bronnen die nauwelijks tot niet beïnvloed worden door de turbines. Erbrink heeft de invloed voor 18 locaties in de IJmond uitgerekend.
Het verslag van het gesprek van 1 juli is hieronder in de bijlage gegeven.

Conclusie

In een hele specifieke situatie is er sprake van invloed door de windturbines, maar dit valt weg in het beeld van de complete uitstoot van Tata. De eindconclusie is dus dat de windturbines geen noemenswaardige invloed op de uitstoot van Tata Steel hebben (zie tabellen hieronder) en in sommige gevallen het effect zelfs gunstiger is.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tabel 1. PM10 concentraties op 18 locaties rond Tata Steel. Met of zonder de windmolens in 2018.
(kopie van tabel 4 uit het rapport)

 

 

 

 

Tabel 2. Gemiddelde toe- of afname (met windmolens ten opzichte van: zonder windmolens) van concentraties gemiddeld over de 18 locaties ten gevolge van plaatsing van 7 windmolens
(kopie van tabel 5 uit het rapport)

Bijlage

Belangrijkste punten bijeenkomst windmolens en verspreiding stof

7 juli 2021

Beste Dirk, Luuk en Johan,

We hebben het vorige week ruim een uur gehad over de rapporten die gaan over de invloed van Windpark Spuisluis en Windpark Ferrum (of “windpark Tata Steel”) op de verspreiding van stof/emissies. Met name de “binnen 1.5 kilometer” passage riep vragen op, dus dat zet ik hierbij voor de duidelijkheid ook op de mail.

De “effect binnen 1.5 kilometer” grafiek betreft alleen de bovenwindse situatie. Dat willen zeggen, in de heersende windrichting komt eerst de bron en dan de windmolen. In de benedenwindse situatie (eerst windmolen, dan bron) is zoals uitgelegd geen effect. Dat wil zeggen, twee effecten – hogere pluim en meer verdunning – compenseren elkaar.

We moeten in de bovenwindse situatie twee zaken tegelijk beschouwen:

Hoge bronnen: Die kunnen onder bepaalde omstandigheden een negatieve invloed hebben op de stof concentraties. Dit effect geldt alleen als de schoorsteen hoger is dan de windmolen. In de grafiek in het rapport gaat het om een fictief voorbeeld met een schoorsteen van 150 meter hoog op een afstand van 400 meter tot een windmolen van 120 meter hoog. Bij die specifieke samenstelling van hoogten en afstand krijg je een (duidelijk) negatief effect tot 1,5 kilometer. Maar nogmaals, deze samenstelling van hoogten en afstand waar die 1,5 kilometer bij hoort is een voorbeeld. Dit voorbeeld en bijbehorende grafiek zijn bedoeld om aan te tonen dat het gebruikte model goed werkt. Bij lagere schoorstenen met lagere windmolens is de afstand korter dan 1.5 kilometer.

Hierbij dient te worden opgemerkt dat de negatieve bijdrage op leefniveau zeer beperkt blijft. Hoge bronnen worden namelijk veel meer verdund. Het betreft voor fijnstof een toename van 0,02 µg t.o.v. een heersend achtergrondniveau van circa 20 µg. Ook zijn er in verhouding bij Tata Steel veel meer lage bronnen dan hoge bronnen aanwezig.

Lage bronnen: Dat wil zeggen, de schoorsteen is lager dan de windmolen. Deze bronnen zullen juist een verdunning van stof concentraties geven, op alle afstanden onder invloed van de windturbines. Hiermee zal juist een (beperkte) verbetering optreden van de stofconcentraties. Deze lagere bronnen hebben door hun lagere ligging juist een grotere invloed op de stof concentraties op leefniveau. Doordat er meer lage bronnen bij Tata Steel zijn en de lage bronnen meer invloed hebben op leefniveau zal deze verbetering in stofconcentraties daarmee groter zijn dan de in specifieke situaties optredende negatieve invloed van de hoge bronnen zoals hierboven beschreven.

Totaal (hoge bronnen + lage bronnen): Voor een eindoordeel moet worden gekeken naar het totaal van hoge en lage bronnen. Dat is allemaal in het rekenmodel en in de rapporten meegenomen. Dan zie je dat de stofconcentratie zowel op korte als op langere afstand niet of nauwelijks wordt beïnvloed door de windmolens (in positieve of negatieve zin). Voor de meeste locaties en stoffen is er zelfs een kleine afname ten opzichte van de nul-situatie zonder windmolens. Hiermee tonen de rapporten aan dat er geen verslechtering zal optreden van de stofconcentraties op leefniveau.

Tot slot: In het gesprek kwamen ook zorgen aan de orde over de gezondheid naar aanleiding van bijvoorbeeld RIVM rapporten en over de emissies van Tata Steel in zijn algemeenheid. Het is belangrijk om emissies te verlagen en de leefomgeving in de IJmond gezonder te maken, daar is geen discussie over. Windmolens hebben hier echter geen noemenswaardige invloed op.

 

Met vriendelijke groet,
Rogier Baars
Beleidsadviseur / procesmanager dossier Tata Steel – Omgevingsbeleid

 

 

 

Tata Steel heeft in oktober 2019 het Dashboard Roadmap gepresenteerd.
In juni 2019 presenteerden Tata Steel de Roadmap 2030 met daarin meer dan 25 maatregelen om vanaf 2019 tot aan 2030 de voornaamste bronnen van overlast voor de omgeving aan te pakken. Inmiddels worden alle kortetermijnmaatregelen tot 2022 uit de Roadmap onderzocht of uitgevoerd.
In het Dashboard Roadmap 2030 (klik hier) staat de status en voortgang van alle maatregelen tot en met 2022. Hier vindt u een overzicht van het klachtenverloop, de bronnen van overlast en de maatregelen die Tata Steel neemt. In de rubriek Actueel kunt u lezen welke mogelijkheden Tata verder onderzoekt om overlast te minimaliseren.

Naar aanleiding van een recent door Haarlem ingevoerd verbod op het voeren van vogels, heeft het wijkplatform dit onderwerp maar weer eens op de agenda gezet.

Dat het onderwerp leeft bewijst de aandacht die het naast de krant ook van andere media gekregen heeft. Onze voorzitter werd achtereenvolgens benaderd door NH Nieuws, kijk de aflevering hier en door Powned.tv, kijk de aflevering hier.

Veel mensen in IJmuiden ervaren overlast van het overmatig voeren van meeuwen door andere mensen, maar ook van duiven. Sommige voeren de vogels op straat, anderen doen het op of vanaf hun balkon. Het probleem is dat de vogels in de buurt blijven, op de rand van het balkon gaan zitten en dan de boel onder schijten. En ze maken daarbij ook nog herrie.
Niet alleen het wijkplatform ontvangt klachten, ook in het wijkteam hebben de woningcorporaties het onderwerp al vanaf 2010 diverse keren op de agenda gezet. Steeds is dan de reactie van de gemeente dat ze niets kunnen doen, want er is in Velsen geen verbod op het voeren van vogels. Naar aanleiding van een ingezonden brief over iemand die overlast veroorzaakt, omdat hij elke dag door IJmuiden fietst en dan overal voer rond strooit: maandelijks wel 200 kg heeft een politieke partij in 2014 hier de volgende vragen over gesteld.
Vraag: Ondanks het huidig beleid komen er steeds meldingen binnen in verband met overlast van meeuwen en/of duiven. Welke acties gaat het college ondernemen om deze meldingen te voorkomen? Welke beleidswijzigingen zullen plaatsvinden?
Antwoord: (Samengevat) Er wordt een beroep gedaan op bewoners om niet te voeren. De wijkteams worden opgeroepen er iets aan te doen.
Vraag: Als het gaat om beleidswijzigingen, kan de raad binnenkort een voorstel van wijziging van de APV (Algemeen Plaatselijk Verordening) verwachten? Zo ja, wat is het plan van aanpak hierin? Zo nee, waarom niet?
Antwoord: Eind 2014 wordt de nota Dierenwelzijn geëvalueerd. Indien nodig wordt het beleid aangepast en zal ook de APV worden gewijzigd.

Gemeente Velsen kan niet handhaven
Onze vraag om aandacht voor dit probleem werd snel opgepikt door de krant. Bij navraag door de krant bij de gemeente kwam aan het licht dat de APV recent aangepast is en dat er nu helemaal niets meer gedaan kan worden aan de overlast. Het argument van de gemeente voor de aanpassing is dat er te weinig klachten zijn en het niet te handhaven is. Daar zijn we als wijkplatform zeer teleurgesteld over. Dat er te weinig klachten zijn kunnen we ons heel goed voorstellen. Als je namelijk een klacht indient en je krijgt van de gemeente te horen dat ze hier niets mee kunnen, dan stop je met klagen. Het kip en ei probleem!!
We zijn het er ook niet mee eens dat je het niet kunt handhaven. Volgens ons kun je prima de extreme gevallen aanpakken en daar gaat het ons nu precies om. Misschien helpt het al, als je tegen deze mensen zegt dat ze een flinke boeten kunnen krijgen als ze doorgaan met het voeren. En als dat onvoldoende afschrikt kun je dan uiteindelijk die boete ook geven. De ervaring is dat het niet helpt om de mensen op hun gedrag aan te spreken zonder stok achter de deur. De reactie van deze mensen luidt: het is niet verboden, dus het mag!!
Gelukkig zijn er twee politieke partijen in de gemeenteraad die het onderwerp toch weer op de agenda gaan zetten. Ze zijn van plan een motie in te dienen waarin aan het college verzocht wordt te inventariseren hoeveel overlast er daadwerkelijk ervaren wordt door inwoners.

Overlast van broedende meeuwen
Een ander probleem is het broeden van meeuwen op daken. Daar is niet heel veel tegen te doen omdat de meeuwen beschermd zijn. Zolang er nog geen jongen zijn, gaat het nog wel met de overlast, maar zodra die er wel zijn neemt het hand over hand toe. De meeuwen zullen hun nesten beschermen en als de jongen per ongeluk op straat of in je tuin terecht komen, heb je echt een probleem. Soms kun je geluk hebben, want voor ons zijn de meeuwen beschermd, dat geldt niet voor de vossen…
Denk niet dat de meeuwen alleen op platte daken broeden. Ze zitten ook steeds vaker op schoorstenen.

Wat kunnen we zelf doen
Als meeuwen eenmaal op je dak zitten te broeden kun je niets meer doen, maar je kunt wel preventief wat doen. Breng vóór het broedseizoen (half april t/m eind augustus) pinnen, draden of netten op je dak of dakkapel aan, dan kunnen meeuwen er geen nest maken. Je kunt daarvoor bij diverse leveranciers terecht. Je ziet tegenwoordig ook heel vaak vliegers die bewegen als echte roofvogels. Maar dat is lang niet altijd afdoende. Na verloop van tijd raken de meeuwen er aan gewend.

Volgens een bericht van Eneco van september 2017 gaat het realiseren van het windpark de goede kant uit. Ze gaan ervan uit dat alle vragen met betrekking tot de omgevings- en watervergunning beantwoord zijn en de concept vergunning half oktober gepubliceerd wordt.
In overleg met de provincie Noord-Holland is besloten om behandeling van de verklaring van geen bedenkingen (vvgb) in de commissie RWW (Ruimte, Wonen & Water) te behandelen na publicatie van de concept watervergunning. Op die manier sluiten de twee vergunningen beter op elkaar aan.
Ervan uitgaande dat het windpark gebouwd wordt, zullen rond de aangegeven momenten (deze zijn nog flexibel) de volgende stappen doorlopen worden:

• Publicatie concept watervergunning: ~half oktober 2017
• Behandeling vvgb in commissie RWW: ~ november/december 2017
• Provinciale Statenvergadering over vergunning: ~ december 2017/januari 2018
• Herroepelijke omgevingsvergunning: ~januari 2018
• Herroepelijke watervergunning:~januari 2018
• Subsidieaanvraag: voorjaar 2018
• Start bouw: zomer 2019
• Windpark Spuisluis operationeel: zomer 2020

 

De vraag is of de aanwezigheid van de woonboten nog roet in het eten kan gooien. Het juridisch adviesbureau HABITAT advocaten en juristen heeft een onderzoek gedaan en geeft aan dat “het allermist zeker is dat het Windpark Spuisluis zal kunnen worden verwezenlijkt.”

Eneco laat een heel ander geluid horen. Volgens hen hebben de overheden inmiddels een besluit genomen om de situatie met betrekking tot de woonboten te gaan handhaven. De woonbootbewoners hebben een brief gekregen en als het goed is, is er een informatieavond geweest.
Zelf zegt Eneco hier niet bij betrokken te zijn. Het staat volgens hen los van de komst van het windpark en zal dus ook niet voor vertraging zorgen is hun verwachting. Zolang de woonbootbewoners buren van het windpark zijn, krijgen ze het burenpakket aangeboden (een jaarlijks geldbedrag) voor zolang ze daar wonen.

Het wijkplatform is teleurgesteld dat nog geen enkele partij vanuit de Gemeente is opgestaan om de komst van de windturbines tegen te houden. Er wordt niet geluisterd naar de mensen vanuit de Gemeente. De Gemeente wordt gezien als grote voorstander.

Onze omgeving heeft te maken met luchtverontreiniging uit verschillende bronnen. Scheepvaart is er een van. Dirk Weidema heeft hier vragen over gesteld aan verantwoordelijke instanties. Dat heeft de volgende informatie over de zwaveluitstoot van schepen opgeleverd.

Nederland zet in op vermindering van uitstoot van de scheepvaart. De scheepvaart is echter internationaal, en de afspraken hierover worden dan ook internationaal gemaakt, wat de materie complex maakt. De afspraken worden gemaakt in de Internationale Maritieme Organisatie in Londen (orgaan van de Verenigde Naties), en op Europees niveau. Een resultaat hiervan is bijvoorbeeld de zwavelnorm. In de Noordzee en Oostzee waren schepen in 2012 verplicht te varen op 1% zwavelhoudende brandstoffen. 1 Januari 2015 is deze norm verder aangescherpt tot 0,1% zwavelhoudende brandstoffen. In Europese zeeën zal een strengere zwavelnorm vanaf 2020 van kracht worden. Nederland streeft ernaar in 2020 ook mondiaal een strengere zwavelnorm in te stellen.
Er is overigens geen regelgeving voor de uitstoot als gevolg van gebruik van zwavelarme brandstoffen. Kortstondige extra uitstoot benodigd om een haven te verlaten geeft volgens de ILT geen aanleiding voor inspectie of controle: dit is toegestaan. Helaas zijn er nog steeds verouderde schepen in gebruik met technieken die invloed hebben op de mate van verbranding van brandstoffen in de motoren. Dit draagt bij aan het kleurverschil van de uitstoot, wanneer vergeleken met Diesel of LNG.

De inwerking getreden zwavelnorm had en heeft mede als doel de uitstoot van fijnstof te reduceren. Ten opzichte van zware stookolie kan gebruik van zwavelarme brandstoffen leiden tot vermindering van uitstoot van schadelijke deeltjes. Rijkswaterstaat hanteert bijvoorbeeld een reductie van 50% van fijnstof (PM10) bij gebruik van Marine Diesel (0,1% zwavelhoudend). Ook kunnen schepen overstappen op gebruik van zogenaamde scrubbers. Schepen kunnen dan op zware stookolie blijven varen in gebieden waar de strenge zwavelnorm geldt, maar zijn verplicht de uitstoot te “wassen”. Gebruik van scrubbers kan de uitstoot van fijnstof volgens bronnen 70-80% verlagen.

Hoe de ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) op juist gebruik van brandstoffen controleert is eerder al in een kamerbrief uiteengezet (zie bijlage). Dit gaat ook in op de vraag of de uitstoot gemeten wordt, en hoe dit gebeurt. Binnenkort wordt de Tweedekamer ingelicht op basis van de volgende motie (zie link). Op dit moment is de naleving van de zwavelnorm (erg) hoog. Er is geen aanleiding te veronderstellen dat schepen op zware stookolie blijven varen. Dat dit in de media gesuggereerd wordt is niet te staven met de informatie die de ILT verschaft, en ook niet wat andere EU lidstaten communiceren. Ook de suggestie dat er te weinig wordt geïnspecteerd of gecontroleerd op juist gebruik van zwavelhoudende brandstoffen is niet staven.

In de bijlage is te lezen dat er streng op de zwavelnorm wordt gecontroleerd. Ook in grotere mate dan de getallen die in de media circuleren. Er moet namelijk een onderscheid gemaakt worden tussen controles door schepen te bezoeken, en controles op afstand (een veelvoud van controles aan boord). De ILT controleert namelijk risicogericht en informatie gestuurd om alleen die schepen te bezoeken en controleren waarvan overtreding van de norm verondersteld wordt. Dit voorkomt (administratieve) overlast aan schepen die de norm naleven, en verhoogt de pakkans van eventuele overtreders. Daarnaast zorgt het voor een zo efficiënt mogelijk gebruik van publieke middelen.

De nieuwe zwavelnorm heeft ook resultaat. De Europese Commissie meldt dat de naleving van de zwavelnorm hoog is, en de in de lucht aanwezige zwavel langs de kust van EU lidstaten (grenzend aan de delen in de zee waar de strengere zwavelnorm van kracht is) sinds de invoering tot 50-80% is gereduceerd. Met recht is de nieuwe zwavelnorm een succes te noemen, zowel in naleving als effecten op de luchtkwaliteit. In de beantwoording van de motie zullen we hier meer over te weten kunnen komen over de wijze van handhaving van de ILT.

Geschreven door Dirk Weidema.

Dat er in de IJmond op de korte- en wat langere termijn veel gaat veranderen zal u niet onbekend zijn. We krijgen te maken met (1) de komst van een nieuwe zeesluis, (2) de herinrichting van de Averijhaven, (3) uitbreiding van de lichtercapaciteit en (4) de komst van windturbines. Voor al deze werkzaamheden zijn MER’s (Milieu Effect Rapportages) gemaakt. In al deze onderzoeken is de conclusie dat e.e.a. binnen de gestelde normen blijft. Wordt de samenhang van al deze werkzaamheden ook bekeken? Rekent u even mee: 1 + 1 + 1 +1 = ??? Juist ja – volgens onze overheid blijft het één.
Welk van deze werkzaamheden levert de bekende druppel die de emmer (norm) doet overlopen? Ik neem ze met u door.

1. Zeesluis

Het meest in het oog springende is de bouw van de nieuwe grote zeesluis. Meer informatie over de bouw vindt u hier. Het Eindrapport Nieuwe Zeesluis IJmuiden vindt u hier (u vindt onderaan de link naar het rapport (PDF)) Lees vooral pagina 46 en 47.
Op en rondom het sluizencomplex is sprake van een overschrijding van de grenswaarde voor de 24 uurgemiddelde concentratie PM10 (≈ 32,5 µg/m³). Deze overschrijding wordt (voornamelijk) veroorzaakt door op en overslag van met name droge bulkgoederen (kolen en erts) bij Tata Steel.
Er wordt in het “Eindrapport Zeetoegang IJmond” gesteld dat: “scheepvaart nauwelijks bijdraagt aan de overschrijding: de totale bijdrage van scheepvaart aan de overschrijding is beperkt tot ongeveer 0,4 µg/m³, hetgeen gelijk staat aan NIBM (Niet In Betekenende Mate)“.
Wanneer draagt een project niet in betekenende mate bij aan de luchtverontreiniging? Sinds 1 augustus 2009 geeft het Besluit NIBM de volgende voorwaarde: het project of de activiteit draagt maximaal 3% van de jaargemiddelde grenswaarde bij aan de concentraties fijn stof (PM10) of stikstofdioxide (NO2). Dit komt overeen met een toename van maximaal 1,2 µg/m3 voor zowel PM10 als NO2. Het project is NIBM als de toename voor één of beide stoffen hoger is. De werkelijkheid is echter schrijnend anders. Lees hier wat Trouw hier over schrijft. Bedenk ook dat een grotere zeesluis op den duur tot gevolg zal hebben dat er meer scheepvaart door het kanaal gaat varen.

2. Averijhaven

Ten gevolge van de bouw van deze sluis moet de huidige lichterlocatie worden verplaatst. Inmiddels hebben zich verscheidene incidenten voorgedaan rondom de lichterlocatie en is gebleken dat in bepaalde situaties nautische knelpunten ontstaan. Hier liggen verschillende oorzaken aan ten grondslag, zoals:

• de lichtervoorziening ligt op de grens van de vaargeul naar de Noordersluis en de buitenhaven van Tata Steel;
• doordat het schip aan de zogenaamde IJ-palen ligt afgemeerd, wordt de vaarweg aanzienlijk versmald, wat de doorvaart van bepaalde grote of windgevoelige schepen bemoeilijkt;
• door de zuigende werking van sommige passerende grote schepen, kunnen trossen breken van bulkcarriers aan de IJ-palen.

Het huidige slibdepot krijgt zijn oorspronkelijke bestemming als “Averijhaven” weer terug en hier zullen de lichteractiviteiten gaan plaats vinden. Meer daar over vindt u hier.

3. Uitbreiding lichtercapaciteit

Eind 2014 heeft het Havenbedrijf Amsterdam N.V. een nieuwe vergunning gekregen voor de overslag van steenkool en ertsen of derivaten van ertsen. In de oorspronkelijke vergunning van 28 januari 1998 was een capaciteit van 2 Mton (miljoen ton) vergund. Deze wordt nu in stappen uitgebreid naar een totale overslag capaciteit van 4.5 Mton/kalenderjaar.

Voor de lichtervoorziening werd voor de milieubelasting ingezet op “stand still” (geen verslechtering van het milieu) en waar mogelijk “verbeteren” doormiddel van BBT en BBT+ maatregelen. BBT+ staat voor Best Beschikbare Techniek “Plus”. Dit zijn technieken die effectief zijn, maar (nog) niet kosteneffectief behoeven te zijn. Helaas is gebleken dat de gewenste sproei installatie op de kraan niet mogelijk bleek te zijn en we moeten nog maar afwachten of de hijskranen op walstroom aangesloten zullen worden. Verdere details over de vergunning vindt u hier (let op de geel gemarkeerde tekst).

4. Windturbines

Eneco en Windgroep IJmond hebben vlak voor de sluitingsdatum van 15 mei 2016 hun definitieve aanvraag bij de provincie ingediend voor de bouw van 6 windturbines op de noordelijke landtong van het sluizencomplex. Het wijkplatform heeft aangedrongen op een onderzoek naar de invloed van de windturbines op de uitstoot van de schoorstenen van Tata Steel (voor meer informatie, klik hier). Dit heeft het volgende opgeleverd.

• Windturbines hebben een sterke invloed op hoge schoorstenen: tot op 1,5 km afstand van de bron zijn de concentraties op de grond veel hoger (plus 10%) dan zonder de windmolens en voor grotere afstanden aanzienlijk lager.
• Hoge en lagere bronnen compenseren elkaar, waardoor het totaal effect (in deze situatie) vrijwel nul is.
• Meer over dit rapport en andere onderzoeken vindt u hier.

Op de valreep heeft ook Tata Steel een vergunning aangevraagd voor de bouw van 8 windturbines op haar grondgebied. Het betreft 2 turbines nabij de ertsopslag; 3 turbines in het verlengde van de huidige turbines aan de Reyndersweg en 3 turbines aan de zuidkant van de Zeestraat.

Tot slot een citaat uit de aangepaste Beleidskader Wind op Land 2014 n.a.v. de ingezonden zienswijzen.
“Door de cumulatie van geluidsbelasting van industrie en windturbines en de emissie van fijnstof ontstaat in Wijk aan Zee en directe omgeving een zodanige stapeling van effecten dat de kwaliteit van leefomgeving voor omwonenden en verder onder druk komt te staan. De effecten op de leefomgeving in samenhang met de landschappelijke en ecologische impact op het nabijgelegen duingebied bij Wijk aan Zee hebben geleid tot het schrappen van het noordelijk deel van dit herstructureringsgebied.”

Is 1 + 1 + 1 + 1 dan toch geen 1?

Mijn vraag aan u is: Heeft u enig idee wat de cumulatie van geluidbelasting van industrie, windturbines, scheepvaart en de emissies van fijnstof voor uw leefomgeving tot gevolg zal hebben? Wij zijn benieuwd naar uw reacties.

 

Er bestaat nog steeds een grote kans dat het Windpark Spuisluis met 7 windturbines tussen IJmuiden-Noord en Tata Steel doorgaat. Windturbines met misschien wel een totale hoogte van 175 m! Bij de provincie hoor je steeds meer geluiden om alle windturbines in het Noordzeekanaal Gebied (NZKG) te plaatsen, om daarmee de plattelandgebieden te ontzien.
Bedenk daarbij wel dat de meeste windturbines in het havengebied van Amsterdam moeten komen. Maar we hebben ook door een paar grote partijen uit de Provinciale Staten horen zeggen dat de windturbines bij ons prima passen, want “het is hier toch al een industriële omgeving…”. Daarbij ontstaat dan wel het gevoel dat we het afvoerputje van de provincie zijn. Dit punt komt aan de orde tijdens de vergadering in het provinciehuis op 30 november 2015 met als onderwerp “Verdeling schaarse MW’s herstructurering Wind op Land”. Er wordt dan tevens beslist of draagvlak bij de omwonenden nog wel een toetssteen moet blijven.
Als wijkplatform constateren we steeds meer weerstand (geen draagvlak) bij de omwonenden tegen de komst van Windpark Spuisluis. Dat is echter nog weinig tot uitdrukking gekomen bij de provincie. Over beide hiervoor genoemde onderwerpen willen omwonenden op 30 november hun stem tijdens de vergadering laten horen. Een uitgelezen (maar ook de laatste) kans voor tegenstanders. Er is een groep mensen bezig om dat te organiseren en hier dan met elkaar naartoe te gaan. Maar het is kort dag.

Als wijkplatform hebben we afgesproken dat we de mogelijke komst van Windpark Spuisluis op rationele wijze zullen benaderen. We zijn geen protestgroep! Tijdens onze contacten met Eneco, die het park wil realiseren, hebben we dat ook kenbaar gemaakt. Van windparken was ons bekend dat omwonenden vooral last hebben van het geluid en slagschaduwen. Voor dat geluid zijn we niet zo bang, gezien het hoge achtergrondgeluid van Tata Steel. Van de mogelijkheid van eventuele slagschaduwen heeft Eneco een berekening gemaakt. Vaak zal het niet voorkomen, immers de windturbines zullen weinig tussen de zon en de huizen staan. Maar vooral in het voor- en najaar kan het voorkomen. Mochten er mensen zijn die er last van hebben, dan moeten de windturbines stilgezet worden. Dit is wettelijk bepaald.
Waar we vooral bang voor zijn is dat de windturbines de uitstoot van de schoorstenen naar beneden stuwen, maar ook dat het stof in onze omgeving opnieuw in beweging gezet wordt. Beschouw de windturbines als een grote ventilator die de lucht laat wervelen. Voor meer informatie klik hier. We hebben onze angst bij Eneco gemeld. In goed overleg is besloten een werkgroep op te richten. Daarin is afgesproken om een onderzoek te starten.  Hans Erbrink, van ‘Erbrinks Stacks Consult‘ gaat het onderzoek uitvoeren. De volgende opdracht is geformuleerd.

1. Wat zijn de effecten van de plaatsing van de windturbines op

• de woonlocaties in gemeente Velsen, oftewel Velsen Noord, Velsen Zuid en IJmuiden Noord en West,
• op de locaties van aanmeerplaatsen van passagiersschepen en
• bij de woonboten aan het Binnenspuikanaal en 3de Rijksbinnenhaven ?

2. Welke effecten zijn te verwachten bij verschillende windrichtingen?
3. Welke veranderingen (m.n. verschuivingen in plaatsen met hogere concentraties) zijn te verwachten in de concentraties fijn stof (PM10), CO, SO2, NH3 (ammoniak) en NOx (en dus ook NO2). Indien emissies van metaalhoudende deeltjes bekend zijn, dan zijn ook deze relevant.
4. Zijn er overschrijdingen van grenswaarden te verwachten en zo ja, waar zijn die?
5. Is het relevant om (kustlijn)fumigatie in de berekeningen te betrekken en zo ja, wat betekent dit voor de genoemde resultaten (eventueel later in het proces te adresseren)
6. Gevraagd wordt de bevindingen zo te rapporteren dat deze geschikt zijn in te dienen voor de vergunningverlening en tevens de bevindingen op begrijpelijke wijze weer te geven voor de andere stakeholders (zoals de wijkplatforms).

Zodra de uitkomsten van dit onderzoek bekend zijn  gaan we de omwonenden hierover informeren en zullen we vragen of en wat hun bezwaren zijn. Maar of we dan niet te laat zijn begint zo langzamerhand ook voor ons een vraag te worden.

Maar Eneco heeft nog veel meer problemen te overwinnen. Zo wil Rijkswaterstaat (RWS) weten of de windturbines door trillingen geen probleem veroorzaken op de stabiliteit van het schiereiland waar de windturbines op geplaatst worden. Ten behoeve hiervan wordt een onderzoek naar zettingsvloeiingen door Deltares uitgevoerd. Voor de luchtvaart wordt uitgezocht welke hoogte van de windturbines acceptabel is (Eneco denkt aan max. 175 m). Voor de aanwezige helikopterhaven wordt gekeken of de windturbines geen gevaar opleveren. Het loodswezen, gebruiker van de helihaven, spreekt haar zorg uit voor de optredende turbulentie. Voor de scheepvaart wordt gekeken of de Walradar/scheepsradar/marifoon niet beïnvloed wordt. RWS en TNO zullen dit onderzoeken. Bekend is dat een wiek zou kunnen afbreken. Dat mag natuurlijk nooit gevaar op leveren. Of anders gezegd: komen de windturbines niet te dicht bij de scheepvaartroute.(Overdraai over water) En dan wordt er nog gekeken naar de flora en fauna, of anders gezegd: zijn er rugstreeppadden en vleermuizen. Verder weten we dat er mensen zijn die bang zijn dat hun huis minder waard wordt.

Er moet dus nog heel veel uitgezocht worden. Vanaf 15 januari 2016 kan er ingeschreven worden door de windontwikkelaars op de door de provincie aangegeven locaties. In totaal zal de provincie voor max. ca. 70 MW aan aanvragen goedkeuren. Er bestaat een kans dat als Eneco nog niet klaar is met voornoemde onderzoeken en een vergunning aanvraagt als de 70 MW reeds uitgegeven is, Windpark Spuisluis alsnog niet door gaat.

Op 28 september heeft de provincie een bijeenkomst (gebiedsatelier) in het Tata Steel stadion georganiseerd. Hierbij waren ten minste 100 mensen aanwezig. Er werden drie presentaties gegeven, waarna er gelegenheid was tot het volgen van twee van de drie sessies.

Hieronder het verslag van het wijkplatform. Voor het officiële verslag klik hier.
Voor meer informatie over Windpark Spuisluis klik hier.

In de eerste presentatie heeft de provincie haar beleid toegelicht als verantwoordelijke voor het aanwijzen van de locatie. In de tweede presentatie heeft Eneco samen met Windpark IJmond hun plannen gepresenteerd voor het realiseren van windpark Spuisluis. In de derde presentatie heeft Rijkswaterstaat haar rol in dit proces verteld. De windturbines zullen op hun terrein geplaatst worden.

Bij de discussies kwam naar voren dat Eneco vanuit verschillende kanten werd verweten dat ze met half uitgewerkte plannen kwamen en op veel vragen nog geen antwoord konden geven. De terechte reactie van Eneco was dat je het moeilijk goed kunt doen. Als je de bewoners uitgenodigd had wanneer de plannen al klaar geweest waren, hadden ze het verwijt gekregen dat alles al vast ligt. Bedenk ook dat de avond georganiseerd werd door de provincie, waarbij Eneco de gelegenheid kreeg om te vertellen hoever ze zijn met hun plannen. Hadden ze dan niet moeten komen?
Sessie 1 ging over veiligheid.
Weidema vertelt dat naar voren kwam dat er nog veel onderzocht moet worden, zoals de hoogte van de molens in verband met Schiphol (er wordt gedacht aan een ashoogte van max. 119 m met een wiek van 65 m is 175 m), de locaties voor de 7 molens(er zijn nog veel vraagtekens voor molen nr. 2 en nr. 7), de afstand tot wegen en waterwegen, de invloed op de radar en zettingvloeiingen.
Sessie 2 ging over fijnstof.
Het door ons gevraagde onderzoek naar de invloed van de windturbines op het fijnstof zal veel geld kosten. Dat wordt ook alleen gestart als redelijk zeker is dat het project door kan gaan.
Sessie 3 ging over financiële aspecten.
In deze sessie kwamen twee aspecten aan de orde.
1. Ideeën voor een gebiedsbijdrage van Eneco
Alle windontwikkelaars in Nederland hebben met elkaar afgesproken dat er jaarlijks een bepaald bedrag beschikbaar moet komen voor een gebiedsfonds. Denk hierbij voor ons aan een bedrag tussen€ 28.000 en € 50.000. De bedoeling is dat de direct omwonenden (IJmuiden-Noord, Velsen-Noord en Velsen-Zuid) daar zo veel mogelijk van moet profiteren. Tijdens de sessie werd gevraagd of er al ideeën leven. Er werden verschillende ideeën naar voren gebracht. Zo denken wij voor IJmuiden-Noord bijvoorbeeld aan het aantrekkelijker maken van onze omgeving met meer groen en bomen.
2. Financiële participatie en de eventuele rol van Energiek Velsen
Het is ook de bedoeling dat omwonenden de gelegenheid krijgen financieel te participeren. Dat zou in de vorm van een aandeel kunnen die jaarlijks een bepaald rendement (5-6%) geeft. Het aandeel moet wel op een of andere manier verhandelbaar zijn. De coöperatie Energiek Velsen heeft zich opgeworpen om daar een rol in te vervullen. Eneco heeft aangegeven dat zij daar ook wel een goede partner voor zou kunnen zijn.

Voor meer informatie over besluitvorming en procedures klik hier.